काठमाडाैं- म्याग्दी जिल्लाको रघुगङ्गा गाउँपालिका–७ मा लुकेको एक अनुपम प्राकृतिक सम्पदा, सुनछहरा, आज पनि पूर्वाधार विकास र प्रचारप्रसारको अभावमा ओझेलमा परेको छ। विशाल हिमश्रृङ्खलाको काखमा सुसुप्त यस झरनाले अनगिन्ती कथाहरू बोकेको छ, तर यसले अझै पर्यटकको स्वागत गर्न पाएको छैन।

झोलुङ्गे पुल र व्यवस्थित पदमार्गको अभावका कारण प्रकृतिको यो अनुपम उपहार सधैंभरि मात्र स्थानीय वासिन्दाको कौतूहलको विषय बन्न पुगेको छ। चिमखोलाका स्थानीय बासिन्दा ललित गर्बुजाका अनुसार, सुनछहराको धार्मिक र पर्यटकीय महत्व गहिरो छ, तर पर्याप्त पूर्वाधारको अभावमा यसको रहस्य अनावृत हुन सकेको छैन।

सुनछहराको उत्पत्तिसँग जोडिएको किंवदन्ती निकै रोचक छ। जनश्रुति अनुसार, परापूर्वकालमा एक बाजा बजाउने साधक यहाँ ध्यानमा मग्न थिए। उनकी भक्तिभावप्रति प्रसन्न भएर भगवानले उनलाई वरदान माग्न भने। उनले लोभवश सुन मागे, अनि भगवानले छहराको गुफाबाट हातले हटाए जति सुन लैजान सक्ने आशीर्वाद दिए। तर, सीमितमा सन्तुष्टि नमिलेका ती साधुले लोभ गरी बढी लिने प्रयास गर्दा बाढी आयो, र सबै सुन बगायो। यसै कारण यो झरना ‘सुनछहरा’ कहलियो।

समुद्री सतहदेखि ३,९५० मिटर उचाइमा अवस्थित सुनछहराको अनुपम दृश्यावलोकनले जुनसुकै प्रकृतिप्रेमीलाई मोहित पार्न सक्छ। करिब १५ मिटर अग्लो यो झरनाको गुफा लगभग पाँच मिटर लामो छ, जसको भित्ताहरू सुनौलो आभाले झलमलाउँछन्। विभिन्न देवी–देवता र जनावरको आकृतिहरू उकेरिएका भित्ताहरू, अनि गुफाको भित्र बजाउने ध्वनिबाट झनै रहस्यमय अनुभव प्राप्त हुन्छ।

हिउँदयाममा जब चिसोको तीव्रताले झरनाको पानी जमेर हिउँमा परिणत हुन्छ, तब यसले एक जादुमयी दृश्य प्रस्तुत गर्छ। बेनीबाट चिमखोला हुँदै सुगुरथला सम्म चार घण्टाको सवारी यात्रा पछि पुग्न सकिने यो स्थान, सुगुरथलादेखि अझै एक दिनको पैदलयात्रा तय गरेपछि मात्र प्राप्त गर्न सकिन्छ। वैशाख–जेठ महिनामा यहाँ यार्सा संकलन गर्न स्थानीय बासिन्दाहरू आउँछन्।

पोखराका पर्यटन व्यवसायी तारा गर्बुजा भन्छन्, “यदि सुनछहरासम्म पुग्ने व्यवस्थित पदमार्ग र झोलुङ्गे पुलको व्यवस्था गर्न सकियो भने यो स्थानले आन्तरिक र बाह्य पर्यटकलाई अभूतपूर्व अनुभव दिन सक्छ।” हाल झोलुङ्गे पुल नहुँदा पर्यटकहरूलाई रघुगङ्गा नदी वारपार गर्न निकै कठिनाइ छ, विशेष गरी बर्खायाममा यहाँ पुग्न लगभग असम्भव बन्छ।

सुरक्षित मार्गको निर्माण, संकेत चिन्हहरूको व्यवस्था, नक्साको अभाव तथा उचित प्रचारप्रसारले सुनछहराको पर्यटकीय सम्भावनालाई अझ बढी उजागर गर्न सक्ने देखिन्छ। अध्ययन टोलीका सदस्य सुरेन गुरुङका अनुसार, सुनछहराको मार्ग व्यवस्थित गर्न सकेमा यो धौलागिरि आधार शिविर, कालीबराह हुँदै मुस्ताङ जोड्ने महत्वपूर्ण पदमार्ग बन्न सक्छ।

रघुगङ्गा गाउँपालिका–७ का वडा अध्यक्ष थकबहादुर पाईजा (रिम)का अनुसार, सुनछहरा जाने बाटो सुधार गर्न तथा रघुगङ्गा नदीमा झोलुङ्गे पुल बनाउन आवश्यक पहल भइरहेको छ। यदि यहाँको पूर्वाधार सुधार गरियो भने, सुनछहरा अन्तर्राष्ट्रिय पर्यटकका लागि आकर्षणको केन्द्र बन्नेछ।

यस हिमाली धरोहरको संरक्षण र प्रवर्द्धन गर्न सके, सुनछहरा नेपालको महत्वपूर्ण पर्यटकीय गन्तव्य बन्ने निश्चित छ। धार्मिक आस्था, प्रकृतिको सौन्दर्य, ऐतिहासिक पृष्ठभूमि र रोमाञ्चक यात्रा– यी सबै विशेषताले युक्त सुनछहराले एक दिन पर्यटनको उज्यालो बिहानी देख्ने आशा गरौं।