काठमाडौं- अमेरिकी राष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्पले अमेरिकी अर्थतन्त्र तीन वर्षपछि पहिलोपटक संकुचनमा गएको बताउँदै सुधारका लागि थप समय मागेका छन् ।

अमेरिकी वाणिज्य विभागका अनुसार चालु वर्षको पहिलो त्रैमासिकमा अमेरिकी अर्थतन्त्र वार्षिक दरमा ०.३ प्रतिशतले खुम्चिएको छ, जुन अघिल्लो त्रैमासिकको २.४ प्रतिशतको वृद्धिदरभन्दा निकै तल हो ।

अर्थतन्त्रमा आएको गिरावटसँगै मन्दीको डर बढिरहेका बेला ट्रम्पले यसलाई ‘भ्रामक’आँकडा भन्दै यसको दोष आफ्नो डेमोक्र्याटिक पूर्ववर्ती राष्ट्रपति जो बाइडेनलाई लगाएका छन् । ट्रम्पले भने, ‘यो बाइडेनको अर्थतन्त्र हो, किनभने हामीले जनवरी २० मा सत्ताको जिम्मा लिएका थियौं । मलाई लाग्छ, हामीलाई अघि बढ्न अलिकति समय दिनुपर्छ।’

श्वेत सदनमा व्यवसायीहरूका साथ आयोजित कार्यक्रममा ट्रम्पले भने, अमेरिकी कम्पनीहरूले आफूमार्फत लाग्ने ट्यारिफहरूको डरले आयातजन्य सामानहरू पहिले नै थुपारेर राखेका कारण जीडीपीमा गिरावट देखिएको हो । उनले अझै अमेरिकामा करिब ८ ट्रिलियन डलर (झन्डै ६ ट्रिलियन पाउन्ड) बराबरको लगानी प्रतिबद्धता आएको दाबी गरे, जसबाट अमेरिकाको उत्पादन क्षमता पुनःस्थापना हुने विश्वास व्यक्त गरे ।

तर, विपक्षी डेमोक्र्याटहरूले ट्रम्पको यस्तो टिप्पणीप्रति आलोचना गरेका छन् । अमेरिकी प्रतिनिधिसभाका अल्पसंख्यक नेता हाकेउम जेफ्रीजले भने, ‘यो बाइडेनको अर्थतन्त्र होइन, डोनाल्ड, यो तिम्रो अर्थतन्त्र हो । यो ट्रम्पको असफल अर्थतन्त्र हो र अमेरिकी जनताले त्यो बुझिसकेका छन् ।’

ट्रम्पले स्वास्थ्य, प्रविधि र पूर्वाधारमा हुने भनिएको लगानी उल्लेख गर्दै केही ठूला कम्पनीका प्रमुख कार्यकारी अधिकृतहरूको पनि परिचय गराए । तीमध्ये हुन्डाईका जोसे मुनोज, टोयोटाका टेड ओगावा र जोनसन एन्ड जोनसनका जोआक्विन डुआटो प्रमुख थिए । उनले आफ्नो कर विधेयक पारित गर्न संसदलाई आग्रह गर्दै त्यसले ट्रिलियन डलर बराबरको कर छुट र खर्च कटौती ल्याउने दाबी गरे । तर, सो विधेयकलाई डेमोक्र्याट मात्र नभई केही रिपब्लिकन सांसदहरूले समेत असहमति जनाइरहेका छन् ।

यसै दिन बिहानै मन्त्रीहरूसँगको टेलिभिजन कार्यक्रममा बोल्दै ट्रम्पले अमेरिकी–चिनियाँ व्यापारमा आएको गिरावटका कारण खेलौनालगायतका केही सामग्रीको अभाव हुने डरलाई सानो रूपमा प्रस्तुत गरे । ‘शायद बालबालिकासँग ३० वटा खेलौनाको सट्टा २ वटा मात्र हुनेछ, होइन र?’ ट्रम्पले भने, ‘र ती दुई खेलौना केही डलर महङ्गो पर्न सक्छन् ।’

ट्रम्प प्रशासनले विश्वका प्रायः सबै मुलुकबाट हुने आयातमा १० प्रतिशतसम्मको शुल्क लगाएको छ, जुन हाललाई ९० दिनका लागि स्थगन गरिएको छ । यो अवधि जुलाईमा सकिनेछ, त्यसपछि ती शुल्क बढ्ने सम्भावना रहेको छ । क्यानडा र मेक्सिकोमाथि २५ प्रतिशतको अतिरिक्त शुल्क लगाइएको छ । तर, चीनमाथि लगाइएको शुल्कपछि अमेरिकासँगको व्यापारमा चीनले १२५ प्रतिशतसम्मको कर लगाएको छ, जसले दुई मुलुकबीच पूर्ण व्यापार युद्धको अवस्था ल्याएको छ ।

ट्रम्प प्रशासनका अनुसार नयाँ ट्यारिफहरू पुराना करहरूसँग मिसिँदा केही चिनियाँ वस्तुमा कुल कर २४५ प्रतिशतसम्म पुग्नेछ । एजेन्सी